ADSL BAGLANTISI ICIN TELEFON ABONELIGI SART DEGIL.
REKABET KURULU YALIN ADSL KARARINI ACIKLADI.
Kimden: Suat Şahin
Tarih: 04 Mayıs 2009 Pazartesi 10:16
Konu: ADSL baglantısı ıcın telefon abonesi olmanıza gerek yok
Kime:
Rekabet Kurulu Yalın ADSL Kararının Gerekçesini Yayınladı.
Rekabet Kurulu Yalın ADSL Kararının Gerekçesini Yayınladı
Yazar: Mehmet Taşnikli30-04-2009
http://turk.internet.com/haber/yazigoster.php3?yaziid=23820
5 farklı kullanıcının ADSL hattı bağlatmak için telefon hattı almak istemedikleri şeklindeki şikayeti değerlendiren Rekabet Kurumu, şubat ayında Türk Telekom'un yalın (çıplak) ADSL için fiyat tespit etmesi kararına varmıştı. Bu kararın gerekçesi yayınlandı.
Rekabet Kurumu 5 farklı kullanıcının başvurusu üzerine, şubat 2009'da Türk Telekom'dan ADSL almak isteyen kullanıcılarına telefon hattı dahil olmayan fiyat vermesi gerektiği şeklinde karar vermişti[1]. Yalın ya da çıplak ADSL olarak adlandırılan bu hizmet için gerekçeli karar ise bu ay yayınlandı.
Karar TTnet'in 3 ay içinde yalın ADSL için bir fiyat belirlemesini ve kullanıcılara bu fiyatı sunmasını gerektiriyor. Böylece kullanıcılar bundan sonra sabit hat kullanıcısı olmadan da ADSL abonesi olabilecekler.
Rekabet Kurumu, sektörün düzenleyici kurumu olan BTK'nın daha önce düzenleme yapmadığı bu konuyu, tüketici şikayetleri üzerine incelemiş, toptan genişbant internet erişim pazarında ADSL hizmeti almak için, sabit telefon hattı alınması zorlamasının uygun olmadığı kararına varmıştı. İşte bu kararın gerekçeleri şimdi yayınlandı.
Gerekçeli kararda, Adnan Akgül, Şaba Esen (Zonguldak), Mustafa Çakır, Savaş er ve İlyas Meral isimli kullanıcıların hepsinin, TTnet ya da diğer ISS firmalardan ADSL hizmeti satın almak isteyenlerin, önce Türk Telekom'dan sabit hat almak zorunda olmayı şikayet ettikleri belirtiliyor.
Bu şikayetler üzerine Rekabet Kurumu, hem Türk Telekom ve TTnet firmalarını, hem de pazarı inceledi ve Türk Telekom'un,TTnet'in % 99,96'sına ve Avea'nın % 81,1'ine sahip olduğunu belirledi.
TTnet'in hizmet alanları, mevcut telefonlar için kullanılan bakır teller üzerinden yüksek hızlı veri, ses ve görüntü iletişimi saglayan ADSL hizmeti, internete erişim için modem kullanılan dial up hizmeti, taşınabilir bilgisayar veya Wi-Fi uyumlu cep telefonu ile internete bağlanabilme olanağı yani Wi-Fi hizmeti, kurumsal hizmetler ve katma degerli hizmetler olmak üzere beş alanda tüketicilere hizmet sunduğunu tespit eden Rekabet Kurumu Türk Telekom ile TTnet'in ekonomik bir bütünlük olduğunu da not ediyor.
Rekabet Kurulu kararında tespit edilen bir nokta da;
Türkiye özelinde genişbant erişim hizmetleri incelendiginde büyük ağırlığın ADSL teknolojisinde oldugu, Kablo TV altyapısı üzerinden verilen hizmetlerin yalnızca %0,85 düzeyinde kaldığı görülmektedir. Bunun başlıca nedeni Kablo TV altyapısının yalnızca kalabalık yerleşim merkezlerinin belirli bölümünde mevcut olmasıdır. Rekabet Kurumunun incelemelerine göre, Türkiye’de 12 tanesi aktif aboneye sahip olmak üzere yetkilendirilmis 81 adet ISS bulunuyor. ISS’lerin internet erişimi hizmeti vermede kullandıkları üç model; servis sağlayıcının Türk Telekom’un paket ADSL hizmetini yeniden sattığı ve esas olarak bu tesebbüsün acentesi gibi çalıştıgı al-sat (yeniden satış) modeli, ikincisi telefon bağlantısına bağlı bir son kullanıcı ile ISS’nin arabağlantı noktası arasında bir taşıma kapasitesi sağlama hizmeti olarak nitelenen Veri Akıs Erisimi Modeli (VAE) ve üçüncüsü de alternatif operatörlerin iki alt model yoluyla Türk Telekom’un santrallerine kendi ADSL donanımlarını yerleştirebildikleri, Yerel Ağın Paylaşıma Açılması (YAPA) modeli.
Toptan Genişbant İnternet Erişim Hizmetleri
Rekabet Kurumu notlarında bu pazara ilişkin belirlemelerde YAPA'ya açılan santral sayısı % 3,95 olarak veriliyor ve ISS firmalarının bu yolla ulaşılabilecekleri abone sayısı % 7,7 olarak not ediliyor. Rekabet Kurumu'nun bu konuya dair notları şu şekilde :
Toptan genişbant internet erisim hizmetleri incelendiğinde, Türk Telekom tarafından sunulan ADSL hizmetinin büyük ölçüde yeniden satış yöntemiyle yapıldığı görülmektedir.
Mevcut koşullar dahilinde bu yöntemin alternatifi olarak VAE modeli ve YAPA modeli ifade edilmektedir. Ancak bu iki yöntemin de yaygınlaşmasının zaman alacağı düşünülmektedir. VAE modelinde ilk sözleşme Subat 2007’de imzalanmış olmakla birlikte, Netone tarafından VAE yöntemiyle ilk abonenin Mayıs 2007’de yapıldığı, ancak bu tarihten sonra yapılan toplam abone sayısının çok sınırlı düzeyde kaldığı (526) ve VAE modeliyle yapılan abone sayısının toplam ADSL satışları içindeki payının da ihmal edilebilecek düzeyde olduğu görülmektedir.
Ilgili ürün pazarında yer alıp almamasına yönelik tartışmanın asağıda yapıldıgı YAPA modeli açısından da geniş bir tüketici kesimine erişim kolay olamayacaktır.
Nitekim Nisan 2008 itibariyle, YAPA’ya açılan santral sayısının toplam santraller içinde %0,3, kırsal alanlar hariç tutulduğunda %3,95 olduğu, toplam PSTN abone sayısı açısından bakıldığında abonelerin %7,7sine YAPA yöntemiyle ulaşılabileceği anlaşılmaktadır.
Ilgili pazar açısından değerlendirildiginde ise YAPA yönteminin, diğer yöntemlere göre yüksek oranlarda yatırım gerektirmesi, yapılacak yatırımın batık maliyet oluşturacak olması, dolayısıyla kritik ölçekte abone sayısının gerekliliği ve yöntem vasıtasıyla diğer erişim yöntemlerinden sağlanabilen perakende hizmetler bakımından fonksiyonel farklılıklar arz etmesi sebepleriyle diger yöntemlerden farklı bir ürün pazarı oluşturduğu tespit edilmiştir.
Bundan sonraki dönemde YAPA modelinin hayata geçmesiyle beraber Türkiye’deki pazar yapısının ve rekabet kosullarının nasıl etkilenecegini bugünden söylemek kolay olmasa da Avrupa Birliği’nde yaşanan süreç bir örnek teşkil edebilir. AB’de telekomünikasyon sektöründe 1984’de Ingiltere’de BT’nin özelleştirilmesiyle başlayan liberalizasyon dönemi yerel şebekenin 2000 yılında erişime açılmasıyla son halini almıştır. Yine de bu dönüşüm pazar yapısında ani ve büyük degişimlere yol açmamış, yerleşik firmaların hakimiyetlerini korumaları mümkün olmuştur.
Halihazırda büyük ağırlıkla uygulanan yeniden satış yöntemiyle VAE hizmetinin aynı ürün pazarında yer almaları konusunda yapılan değerlendirmede öne çıkan nokta VAE yoluyla erişim sözleşmesi imzalayan yedi adet işletmeci olması, bunlardan yalnızca ikisinin çok sınırlı düzeyde faaliyet göstermesi ve bu modelin yaygınlaşması için önemli bir yatırım yapılması gerekliliğidir.
Bu durum iki hizmetin ayrı pazarlar olarak değerlendirilebileceğine işaret etse de, VAE modelinin sınırlı kalması ve her iki toptan hizmetin yalnızca Türk Telekom tarafından verilmesi sebepleriyle, AB Komisyonu’nun tavsiyelerine paralel olarak bu hizmetler aynı ürün pazarında kabul edilmiş ve ürün pazarı YAPA yöntemini içermeyecek sekilde “toptan genisbant internet erisim hizmetleri pazarı” olarak tanımlanmıştır.
[1] Rekabet Kurumu, Türk Telekom’un Yalın ADSL (Naked ADSL) Sunmasına Karar Verdi
[2] Rekabet Kurumu Yalın ADSL Gerekçeli Kararı Rekabet Kurumu, Türk Telekom’un Yalın ADSL (Naked ADSL) Sunmasına Karar Verdi
Yazar: Serdar Güçlü 23-02-2009
http://turk.internet.com/haber/yazigoster.php3?yaziid=23215
Rekabet Kurumu, ADSL konusunda uzun süredir devam eden tartışmalara bir nokta koydu. Bir tüketici grubunun şikayeti üzerine başlatılan inceleme sonucunda, Türk Telekom’a sabit telefonla sunulan ADSL yanı sıra “yalın ADSL” de sunması ve tarifelerini BTK’ya sunması için 3 ay süresi olduğu bildirildi.
Tüketicilerin, çeşitli illerdeki mahkemelerde aldıkları telefon hattı ve ADSL ayrı satılmalıdır kararları işe yaramayınca, Rekabet Kurumu’na başvuruldu ve yapılan inceleme sonucunda Kurum, yurtdışında “naked ADSL” olarak tanımlanan çıplak ya da yalın ADSL konusunda Türk Telekom’un da hizmet vermesi gerektiğine karar verdi. Rekabet Kurumu'nun, telekomünikasyon alanında tüketicileri BTK'dan daha fazla düşündüğüne ve harekete geçtiğine işaret eden karar, kurumun sayfalarında şu şekilde yer aldı :
Türk Telekomünikasyon A.Ş. 18.02.2009, (09-07/127-38) Türk Telekomünikasyon A.Ş. tarafından ADSL bağlantısı için sabit telefon hattı olmasının zorunlu tutulmasının 4054 sayılı Kanun’a aykırı olduğu iddiası üzerine yapılan inceleme sonucunda:
Dosya konusu iddialar ile ilgili olarak Türk Telekomünikasyon A.Ş. hakkında 4054 sayılı Kanun uyarınca soruşturma açılmasına gerek olmadığına,
a) Bununla birlikte, aynı Kanun’un 9.maddesi uyarınca adı geçen teşebbüs tarafından yalın ADSL uygulamasının başlatılması ve bu suretle şikayet konusu uygulamaya son verilmesini teminen üç ay içerisinde Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na gerekli başvurunun yapılarak Rekabet Kurumuna tevsik edilmesi hususlarında Türk Telekomünikasyon A.Ş.’ye ve
b) İşbu karar hakkında bilgilendirilmek üzere Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na görüş yazısı gönderilmesi için Başkanlığa yetki verilmesine karar verilmiştir.
Hatırlayacaksınız, 2 yıl bir ADSL kullanıcısının Kocaeli Tüketici Hakem Heyetine [1] yaptığı başvuru sonucunda, ADSL'in telefondan ayrı satılması yönünde karar çıkmıştı.
Neler olacak?
Rekabet Kurumu kararı henüz gönderilmedi. Bu nedenle BTK Başkanı Tayfun Acarer, karar geldikten sonra Türk Telekom yetkilileri ile görüşeceklerini belirtti.
Norveç, İsveç, Hollanda, İtalya gibi ülkelerde halen çıplak ADSL sunulan bir hizmet. Bunlardan Fransa ile ilgili haber de daha önce turk.internet.com sayfalarında yer almış [2].
Rekabet Kurumu kurumsal iletişim bölümü ise, turk.internet.com'a yazılı gönderdiği açıklamada şunlar not ediliyor :
Görüşmeye konu karar uyarınca, Türk Telekomünikasyon A.Ş. halen uygulanmakta olan sabit telefon ile bağlanan sistemi internete bağlanmak için tek seçenek olarak sunamayacak. Bunun yanında yalın ADSL uygulamasını da başlatacak.
Türk Telekomünikasyon A.Ş. bu sistemin kurulumu için gerekecek maliyet bunun tüketiciye yansımasının ne olacağı gibi konularda gerekli çalışmaları yapacak. Ortaya çıkan sonuç ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na başvuracak olan Türk Telekomünikasyon A.Ş.’nin bu süreci üç ayda tamamlaması gerekiyor.
Kamuoyuna Kurumun Web sayfasına konularak duyurulan karar “kısa karar” olup bu kararın neden alındığı ve ne gibi sonuçlar hedeflendiğine ilişkin ayrıntılar gerekçeli karar ile birlikte yayınlanabilecektir. Kamuoyu, gerekçeli karar aşamasında da Rekabet Kurumunun Web sayfası aracılığıyla bilgilendirilecektir.
Şimdi ne olacak derseniz? Normal şartlar altında Türk Telekom'un 3 ay içinde bir tarife düzenlemesi ve bununla BTK'ya gitmesi gerekiyor. Çünkü Rekabet Kurumu BTK'ya "uygulamanın neden başlatılması gerektiği" şeklinde bir görüş yazmaya hazırlanıyor.
Ondan sonrasında da, tüketiciler telefon hattını kullanmadan da ADSL alabilecek hale gelecekler.
Ama bu normal şartlar altında dedik; ismini vermek istemeyen bir BTK yetkilisi Türk Telekom'un Rekabet Kurumu kararını mahkemeye taşıyabileceğine işaret ediyor. Çünkü Türk Telekom ADSl hatlarının çıplak satılması durumunda bir gelir kaybına uğrayabilecek.
Türkiye'de 5,5 milyon civarı ADSL abonesi bulunuyor. Bunların büyük çoğunluğu da TTnet abonesi. İnternet Servis Sağlayıcı (ISS) firmalar, telefon hattı ile ADSL'in birlikte satılmasının kendilerinin ADSL satışını zorlayıcı bir durum olduğunu belirtiyorlar.
[1] ADSL için Telefon Şart Değil
