4 Nisan 2009 Cumartesi
Avukatlar Gunu Kutlu Olsun..5 Nisan Avukatlar Gunu Tarihsel Dayanagi..
5 Nisan Avukatlar Gunu Tarihsel Dayanagi
5 NISAN 1958 BARO BASKANLARI IZMIR TOPLANTISI:
3 Ocak 1934 de İzmir’de yapilan “Turkiye Avukatlar Birligi” Toplantisinda; “Turkiye Barolarinin ayni cati altinda toplanmasi dusuncesi” kabul edilmistir.
5 Nisan 1958 tarihinde tum Baro Baskanlari İzmir’de Ticaret Odasi Toplanti Salonunda toplanarak, iki gunluk calisma sonunda Barolar Birliginin kurulus calismalarini gorusmuslerdir. Toplanti sonucunda temenni niteligindedir.
Toplanti Tutanaklari 7 Nisan 1958 Pazartesi tarihli Demokrat İzmir Gazetesinde yayinlanmistir. 5 Nisan Avukatlar Gunu kabul edilmesine iliskin gorusmeler su sekildedir.
Ankara Delegesi Asim Ruacan;
Avukatlar gununun tespiti hakkindaki gorusmeler sonuclanmistir. Ben sahsen 5 Nisanin kabulunu teklif ediyorum.
İzmir Delegesi Enver Arslanalp;
Biz İzmir Barosu olarak 5 Nisani kutladik. Bu artik gelenek haline gelmistir.
Ankara Delegesi Kongre Baskani Mehmet Nomer;
Biz Muhamat Kanununun yururluge girdigi tarihi tetkik ettik. Bu tarih 27 Nisandir. Ancak, 5 Nisani ayri olarak kabulde mahzur yoktur.
İstanbul Delegesi Ahmet Hamdi Sayar;
Bizce de 5 Nisanin kabulunde mahzur yoktur.
Sivas Delegesi Serafettin Solakoglu;
Bu konuyu Barolar Birligi kurulduktan sonra yetkili organ ele alsin, teklifindeyim.
Baskan bu teklifi oya sundu ve ittifakla kabul edildigini bildirdi.
Toplantiyi idare eden Baskan Vekili ve İzmir Delegesi Necdet Oklem;
Gundemdeki konular sona ermistir. Acilista oldugu gibi, kapanisi da bu guzel toplantiyi yapan Ankara Barosu Baskani ve Toplanti Baskanina birakiyorum.
Ankara Barosu Baskani ve Toplanti Baskani Mehmet Nomer;
Bu toplantiya katilan butun arkadaslarima tesekkur ederim. Mesaimiz musmir olsun, Avukatlik Meslegi ilelebet payidar olsun. Hepinizi saygi ile selamliyor ve toplantiya son veriyorum.
Toplanti 18.20 de sona ermis ve is bu tutanak tarafimizdan tanzimle imza olunmustur.
Baskan Mehmet Nomer(Ankara)
Baskan Vekili Necdet Oklem(İzmir)
Yazman Gulser İyigun (Aydin)
Yazman Esref İnceoglu (Diyarbakir)
Alinan kararlar iki baslikta toplanmistir.
a. Turkiye’deki Barolarin Bir Ust Kurulda Toplanmalarina. (Alinan kararda Turkiye Barolar Birligi ismi kullanilmamistir)
b. Her Yil 5 Nisanin Avukatlar Gunu Olarak Kutlanmasina Karar Verilmistir.
Bu olaydan 70 yil once İstanbul Barosu, 5 Nisan 1878 tarihinde ilk Genel Kurulunu yapmis olmasina ragmen, 5 Nisan 1958 toplanan Turkiye Barolari’nin 5 Nisan tarihini secmelerinin ozel bir nedeninin olup olmadigi saptanamamistir.
Daha sonra 06.02.1963 yilinda toplanan İzmir Barosu Yonetim Kurulu, 5 Nisan tarihini Avukatlar gunu olarak kabul edip, kutlama karari almistir.
1136 sayili Avukatlik Yasasinin gecici 10. Maddesine uyarinca Turkiye Barolar Birligi kurulmus, 9 Agustos 1969 tarihinde Ankara da ilk kez Turkiye Barolar Birligi Genel Kurulu yapilmistir.
Turkiye Barolar Birligi Yonetim Kurulu 11.08.1969 tarihindeki ilk toplantisinda;
“Her yil Avukatlar gunu yapilmasina ve bu gunun tespiti icin gerekli incelemeleri yapma gorevinin Avukat Osman Kuntman a verilmesine” karar verilmistir.
Avukat Osman Kuntman, Turkiye Barolar Birligince verilen bu gorevi yerine getirerek 6 Eylul 1969 tarihinde hazirladigi raporunu Turkiye Barolar Birligi Baskanligi’na sunmustur.
Turkiye Barolar Birligi Av. Kuntman dan raporunu acele vermesini istemistir. Sayin Kuntman 10-15 gun gibi kisa bir sure icerisinde bu raporunu Turkiye Barolar Birligi’ne sunmustur. Rapor iki sayfadan ibarettir. İlk sayfa 6 Eylul 1969 tarihini tasimakta ve “ilisikte raporunu sundugunu” belirtmektedir. İkinci sayfada kisaca İstanbul Barosunun kurulus tarihcesi anlatilmistir.
İkinci sayfanin 7. Paragrafinin son satirinda “İstanbul’da Kurulan İlk Baro olan Cemiyeti Daime’nin kurulus tarihi 24 Mart 1878” olarak gecmistir.
Devamla 2. Sayfanin sonunda;
“Cumhuriyet Doneminde 3 Nisan 1924 gunu, 460 sayili Mahamat Kanunu yururluge girmistir.
Bu kanuna gore İstanbul Barosunun ilk Genel Kurulu 18 Agustos 1924 gunu yanan Adliye Sarayinda toplanmistir”
Demistir.
İstanbul Barosu Avukatlarindan Osman Kuntman daha sonra yaptigi ayrintili incelemede bu gorusunu degistirmistir.
Turkiye Barolar Birligi 06.09.1969 tarihli Yonetim Kurulu Toplantisinda “Av. Osman Kuntman in Avukatlar gununun tespitine iliskin raporu incelendikten sonra ve bu konuda incelemeler tamamlandiktan sonra bir karar verilmesi” kararlastirmistir.
2. TEKIRDAG 15, 16 MAYIS 1987 T.B.B GENEL KURULU, AVUKATLAR GUNUNUN KABULU :
Bu hususta uzun bir sure karar alinmamis, 15-16 Mayis 1987 gunlerinde Tekirdag’da yapilan Genel Kurulda, Av. Nebi İnal, Av. Gunes Atabey, Av. İskender Ozturanli, Av. Fadil Aktop, Av.Ahmet Ersoz, Av.Yillmaz Korkma, Av. S.Yuksel Usak, Av. K. Ozturk, Av. T. Karal, Av. .Mustafa Pacen in Divan Baskanligina ortak onerge vererek 5 Nisan tarihinin Avukatlar gunu olarak kutlanmasini istemislerdir.
Onerge hakkinda soz alan İzmir Barosu Delegesi Avukat Enver Arslanalp Genel Kurulda tutanaklara gecen konusmasindan;
Av. Enver ARSLANALP (İzmir Barosu)-
Efendim 5 Nisan, Avukatlar Gunu olarak oteden beri kutlanmaktadir. Bu toplum katmanlarinda tutmus durumdadir.
5 Nisanin Avukatlar Gunu olarak kutlanmasi 1958 yilinda İzmir’de barolar arasi bir kurul ve Turkiye Barolar Birligi’nin gerceklesmesi yolunda bir karar alindi. Yani Turkiye Barolar Birligi o karardan sonra yapilan savasimlarla gerceklesti ve o toplantida kutlanmasina karar verildi.
İleride, ki bunun savasimini hep birlikte verecegiz, bir oz yonetim ve bagimsizliga barolar kavustugu zaman. Onu da ayrica bir bayram gunu olarak dusunulebilir veyahut da tekrar bir gozden gecirilir, ama simdilik dusuncemiz bundan ibarettir.
Saygilar sunarim.
Alkislar.
BASKAN-
Tesekkur ederiz Sayin Ozturanli.
Baska soz almak isteyen var mi?... Yok.
Biraz once okumus oldugum onergeyi oylariniza sunuyorum: 5 Nisan gununu Avukatlar gunu altinda kutlamayi kabul edenler...Etmeyenler...
Oybirligiyle 5 Nisan Avukatlar gunu olarak kabul edilmistir.
Alkislar.
Tutanaklardan belirlendigi gibi Turkiye Barolar Birligi 15, 16 Mayis 1987 yili Genel Kurulu, 5 Nisan Gununu Avukatlar gunu olarak oy birligiyle kabul etmistir.
Yapilan arastirmada, Baro Baskanlarinin İzmir de neden ilk kez 5 Nisan 1958 de toplandiklari, bu tarihin 70 yil once 5 Nisan 1958 de toplandiklari, bu tarihin 70 yil once 5 Nisan 1878 de yapilan İstanbul Barosunun ilk Genel Kuruluyla ayni gun olmasinin ozel bir nedeninin olup olmadigi saptanamamistir.
3. 5 NISAN 1878 ISTANBUL BAROSUNUN ILK HEYET-I UMUMIYESI:
Av. Osman Kuntman 1969 yilinda İstanbul Barosunun kurulusuna iliskin tamamlayamadigi calismasini, 4 Ocak 1975 tarihinde tamamlayarak İstanbul Barosu Yonetim Kurulu’na vermistir. Daha sonra gerek İstanbul Barosuna verdigi raporda ve gerek Nisan 1988 tarihinde İstanbul Barosu Derisinde yayinlanan yazisinda ilk toplanti tarihinin 24 Mart 1294 Mali, 5 Nisan 1878 Miladi oldugunu kabul etmistir.(İstanbul Barosunun tarihcesi ile ilgili arastirmalar yapan Ozkent, Tan, Betil İstanbul Barosunun ilk Genel Kurulunun 5 Nisan 1878 tarihinde yapildigi konusunda gorus birligi icindedirler.) Av. Osman Kuntman ile yaptigim gorusme ve belgelerin bir kisminin ozgun metinlerini inceleme neticesi İstanbul Barosu’nun ilk Genel Kurulunun 5 Nisan 1878 tarihinde toplandigi gorusundeyim.
Avukat Osman Kuntman’la cok kez telefonla gorustuk ve bu tarihsel eksikligin giderilmesi icin sozlestik, 3 Mart 1999 saat 16.30 da Karakoy’de Tarihi Omer Abet İs Hanindaki burosunda bulustuk. Kendisine Turkiye Barolar Birligine verdigi 6 Eylul 1969 tarihli raporun fotokopisini gosterdim. Once rapordaki yazim ve imla tekniginin kendi yazi ve imla teknigine pek uymadigini belirtti, arsivini arastirdi ve Turkiye Barolar Birligine 30 yil evvel verdigi raporun suretini buldu. Raporu birlikte inceledik. Kendisi raporunun 7. Paragraf son satirindaki 24 Mart 1878 tarihinin yanlis yazildigini, aslinda İstanbul Barosuna temel teskil eden tarihin, İstanbul Barosu ilk Genel Kurulunun 5 Nisan 1878 oldugunu, bunu yazdigi yazilarinda ve kitaplarinda da belirttigini vurguladi. Diger arastirmacilarinda bu goruste oldugunu belirtti.
Bu tarihsel gelisme isiginda, Turkiye Barolar Birligi’nin kurulusu ayni gun yapilmis iki tarihsel toplantiya dayandirilmalidir. Bunlardan ilki Birligin kabul ettigi 5 Nisan 1958 tarihinde İzmir’de toplanan Baro Baskanlarinin toplantisidir. Digeri ise cok mutlu bir tarihsel rastlanti olan, İzmir’deki toplantidan 70 yil once ayni gun yapilmis olan 5 Nisan 1878 İstanbul Barosunun İlk Genel Kurul Toplantisidir.
Bu arastirmamizda 1969 yilinda 5 Nisan Avukatlar gununun saptanmasindaki arastirma eksikligini de tarihsel tanik ve belgeleriyle acikladigimi saniyorum.
Umarim, Barolar Birligi ilk Genel Kurulunda 5 NİSAN AVUKATLAR GUNUNUN TARİHSEL DAYANAGİNİ, 5 NİSAN 1958 İZMİRDE TOPLANAN BARO BASKANLARİ TOPLANTİSİ VE 5 NİSAN 1878 İSTANBUL BAROSUNUN İLK HEYET İ UMUMİYESİ OLARAK degistirilir.
Av. Adil Giray CELIK
KAYNAKCA:
1. BETİL Av. Aden , İstanbul Barosunun tarihcesi, İstanbul Barosu Dergisi 1978/ Ocak, Subat Mart.
2. KUNTMAN Av. Osman, Turkiye de Avukatlik Meslegi, İstanbul Barosunun Tarihcesi, İstanbul Barosu Dergisi, Bu eser ayrica 1988 yilinda Ufuk Matbaasinda basilmistir.
3. OZKENT Av. Ali Haydar, Avukatin Kitabi, İstanbul Arkadas Basimevi 1940.
4. TAN Av. Hasan Basri, İstanbul Baro Reisi, İstanbul Baro Mecmuasi, Cumhuriyetin 15. Yil Donumu Fevkalade Nushasi, İstanbul 1938.
5. Demokrat İzmir Gazetesi 7 Nisan 1958 Tarihli Sayisi.
6. Turkiye Barolar Birligi Tutanaklari ve kayitlari.
Av.Adil Giray CELIK
Denizli Barosu Avukatlarindan
Kaynak: http://www.maviokul.com/forum/index.php?topic=299